26 november 2020
Ze helpen verenigingen en organisaties in Tzum al jaren met hun creativiteit en apparatuur. De verbindende kracht van Piet Leijstra en Engbert Helfferich is sinds kort in een officieel jasje gegoten: de stichting Foarinoar! Tsjom.
Beide zijn ze rasechte Tzummers, geboren en getogen in Tzum. Engbert (47) zit in de redactie van dorpskrant Op ‘e Hichte, Piet (33) was bestuurslid van dorpsbelang. Als kindertheatergezelschap ‘Bertus en Pieter’ verzorgden ze jarenlang voorstellingen op dorpsfeesten en bij Oranjeverenigingen. Van de vergoeding die ze daarvoor kregen, kochten ze licht- en geluidsapparatuur. En dat kunnen ze in hun eigen dorp weer gebruiken bij allerlei activiteiten. Voor de jubileumuitvoering van de toneelvereniging bijvoorbeeld, de sinterklaasintocht die ze jarenlang hebben georganiseerd of de schoolmusical. ‘We binne net yn ien fakje te stopjen’, zegt Engbert. ‘We fine it leuk om fan it iene fakje yn it oare te springen.’
Met hun inbreng en creativiteit proberen ze wat in beweging te krijgen, mensen te verbinden en het dorp levendig te houden. ‘Der wurdt faak sein dat in doarp efterút giet omdat der gjin frijwilligers mear binne. Dêr kinst oan tajaan, maar kinst ek besykje hoe’t it oars kin. Kreative dingen fersinne en minsken entûsjast meitsje’, zegt Pieter. ‘Wy wolle de talinten en ynset fan minsken by inoar bringe om sa wer nije aktiviteiten te ûntwikkeljen. Krekt fan minsken dy’t oars miskien bûten de boat falle.’ ‘It wurd ûnmooglik kinne we net. We ha ideeën en sykje út hoe’t we dat foar inoar krije kinne’, vult Engbert aan. Natuurlijk lukt niet alles en soms moeten ze hun ideeën bijstellen, maar dan hebben ze al een vuurtje aangewakkerd. En daar gaat het om. ‘Der is in protte talint yn Tsjom en dat besykje wy te ferbinen.’
Corona en de beperkingen die dat met zich meebrengt, zien ze als een uitdaging. ‘Troch corona wurde minsken twongen om kreatyf te tinken. It systeem moat op de kop en dat is krekt wat wy wolle.’ De lockdown en het feit dat de bewoners van zorgcentrum Martenahiem niet meer naar buiten konden, bracht hen op het idee om Tsjom dan maar naar binnen te brengen. Ze zochten samenwerking met de kerk, een technicus en Patyna en met z’n allen zorgden ze ervoor dat bewoners via het kerktv-kanaal filmpjes uit het dorp konden bekijken. Dit werd zo gewaardeerd dat het al snel werd uitgebreid tot een eigen YouTube-kanaal voor het dorp. Engbert en Pieter togen met hun camera het dorp in, interviewden dorpsgenoten en bewerkten dit thuis tot een uitzending. ‘It waard wol wat folle wurk, dêrom ha we it no wat werom skroefd. Mar it kanaal bliuwt bestean en der is no jeugd dat der mei oan de gong is’, vertelt Piet.
Op 4 mei trommelden ze muzikanten op voor een alternatieve dodenherdenking: herdenken in je eigen tuin. Ze zeulden hun luidsprekers de kerktoren op zodat heel Tzum de Last Post kon horen. ‘En dêrnei klonk der applaus troch de strjitten, dat wie hiel bysûnder.’ Het ‘slapende’ muziekkorps werd weer leven ingeblazen door de oprichting van de PAT-band (‘playing apart together’) dat optredens verzorgde voor Martenahiem en een digitale muziekuitvoering opnam. ‘Minsken pakten harren ynstrumint wer op en gongen wer mei inoar spyljen. Dy ferbining, dat is ús doel.’
Tot nu toe deden ze alles met eigen middelen. De apparatuur staat er toch, dus dat kan dan ook wel worden gebruikt. Maar ze liepen tegen hun grenzen aan. ‘Dêrom ha we no in stichting oprjochte. Dan hast mear mooglikheden om subsydzje oan te freegjen en gear te wurkjen’, legt Piet uit. Hendrik Tamsma van Doarpswurk is hun adviseur en klankbord en hielp hen met het schrijven van een projectplan. Dorpencoördinator Wilma Stienstra van de gemeente Waadhoeke wees hen op de mogelijkheden van de sociale inclusie-agenda van de gemeente.
‘It is no offisjeel. We ha in KvK-nûmer en in saaklike rekken’, lacht Piet. De zakelijke beslommeringen remmen de creativiteit echter niet. De sinterklaasintocht verzorgen ze niet meer, maar ze denken nog wel mee. ‘En we binne al oan it neitinken oer kryst en âld en nij. Dat is betiid foar ús dwaan. Mar de borrelt al wer fan alles yn de hollen.’
Tekst en foto’s: Ida Hylkema
