In augustus vorig jaar werd Buma geïnstalleerd als burgemeester van Leeuwarden. Hoewel hij geen dromer is, gaat zijn droom wel een beetje in vervulling. ‘Nu ik er eenmaal zit, denk ik achteraf dit had heel goed mijn levenslange droombaan kunnen zijn, want het is absoluut het mooiste wat ik tot nu toe heb gedaan’, vertelt Buma opgewekt.
Dat kan ook bijna niet anders. Het burgemeesterschap zit Buma in het bloed. Zijn vader was burgemeester van Workum en Sneek, zijn grootvader van Stavoren en Wymbritseradeel en één van zijn voorvaderen was aan het begin van de negentiende eeuw burgemeester van Leeuwarden.
‘Ik herinner mij nog als jochie van 5 die spannende rit op de dag van de installatie van mijn vader met het treintje naar Sneek en dat we daar werden opgewacht door de lokale notabelen’, vertelt Buma. Dat is één van de redenen geweest om met de trein aan te komen in Grou, het meest zuidelijke puntje van de gemeente Leeuwarden. ‘Het gebruik in Leeuwarden is dat de aankomende burgemeester bij de gemeentegrens wordt opgewacht (…) die combinatie bracht mij op de gedachte dat het leuk zou zijn om met de trein te gaan.’ Net als zijn vader een halve eeuw eerder wilde Buma een statement maken voor duurzaam vervoer.
Kennismaking met Leeuwarden
‘Voor mij is het thuiskomen’, vertelt Buma. Dat kan ook niet anders: hij is hikke en tein in Workum en Sneek. De stad Leeuwarden kent geen geheimen voor de nieuwe burgemeester, maar de gemeente is groter dan de stad. Om kennis te maken met alle dorpen en buurten van de gemeente ging Buma vorig jaar op ‘dorpen- en wijkentour.’
‘Alle vervoermiddelen hebben we zo’n beetje gebruikt die denkbaar zijn.’ Zo ging Buma er op de fiets op uit, maar heeft hij ook dorpen met de trekker bezocht. ‘Het mooie is dat ik daar nog steeds iedere dag profijt van heb, doordat ik vanaf het begin alle hoeken van de gemeente heb gezien en gesproken heb met de mensen die er toe doen’, vertelt Buma. In korte tijd heeft Buma daardoor veel mensen ontmoet.
‘Het vervelende aan corona is dat ik heel veel binnen zit. Ik zit bijna altijd achter dit beeldscherm. Ik ontmoet nu gewoon veel te weinig mensen. Burgemeester zijn is mensen ontmoeten.’ De kennismakingstour langs de dorpen en wijken is gelukkig voor de intrede van het coronavirus afgerond, maar Buma denkt erover om dit opnieuw te doen zodra dat weer kan. Buma weet dankzij de tour om welke mensen het gaat en wat er speelt in de dorpen en wijken.
De meeste dorpshuizen en verenigingen heeft Buma kunnen bezoeken. ‘Overal waar je ook komt, zijn dorps- en buurthuizen gewoon ontzettend belangrijk. Het probleem was, dat dorpshuizen in de coronacrisis aanvankelijk niet echt een aparte status hadden en landelijk als horeca werden gezien. Het is gelukt om bij dorpshuizen meer de sociale functie te benadrukken (…) en er is nu weer iets meer mogelijk. Maar dorpshuizen lijden natuurlijk enorm onder die coronatijd dus als gemeente zijn we er ook heel erg mee bezig om te kijken wat we kunnen doen om ze toch in leven te houden.’ Het is heel lastig voor dorpshuizen aan de ene kant mogen ze weer open, maar aan de andere kant zullen mensen ook zeggen, ik doe het liever niet en dat is begrijpelijk volgens Buma.
Burgemeester van Fryslân
Eén van de nevenfuncties van de burgemeester van Leeuwarden is voorzitter zijn van de Veiligheidsregio Fryslân. Een nevenfunctie die in de coronatijd uitgroeide tot een dagtaak. Voor Buma is dat een kwestie van schakelen. ‘Het is een taak die vervult moet worden, de Veiligheidsregio is goed georganiseerd. Het verbaast mij hoe goed die crisisstructuur er is voor een crisis die we nooit, in deze vorm, hadden kunnen aan zien komen. De Veiligheidsregio is ingericht op een grote brand, gif dat vrijkomt, een overstroming of een grote aanslag. (…) een aantal dagen of weken zit je in een hoge alarmfase en daarna schaal je af. Maar hier (coronacrisis) zitten we nu straks een jaar in, dat heeft nooit iemand bedacht dat zo’n crisisstructuur zo lang blijft.’
Doarpswurk werkt nauw samen met de Veiligheidsregio. Dorpshuizen zijn zich heel erg bewust van hun verantwoordelijkheid’, volgens Buma. ‘Er komt ook een tijd na corona. De functie van dorpshuizen zal dan nog belangrijker zijn, want we willen elkaar dan weer opzoeken en dan heb je een ontmoetingsplek nodig in het dorp. Als corona dan een beheersbare ziekte is dan kun je weer aan de slag. Ik denk wel dat die dorpsgemeenschappen extra behoefte hebben aan contact en daar is dat dorpshuis voor en alle activiteiten daar omheen.’
Het voorzitterschap van de Veiligheidsregio brengt een grote verantwoordelijkheid met zich mee. De voorzitter is een soort burgemeester van Fryslân. Kwesties waar normaal jaren overheen gaan, worden tijdens de coronacrisis razendsnel besluiten over genomen. ‘Als op een gegeven moment het kabinet zegt we gaan de horeca dicht doen, want dat moet om de crisis te bestrijden, dan kun je niet eerst een maand lang discussiëren of je dat wel wil. Dan moet dat. Dus het is ook voor mij in die zin geen keuze. Het is niet zo dat ik zelf echt vrij kan beslissen. Er komt gewoon een tekst en die tekst moeten we naar Friese maatstaven omzetten en vervolgens zet ik mijn handtekening’, zegt Buma nuchter.
Buma’s tijd in het Haagse heeft hem gepokt en gemazeld. Die ervaring helpt volgens Buma bij zijn huidige werk als burgemeester en voorzitter van de Veiligheidsregio. ‘Iedere dag was hectiek op een andere manier. Iedere dag was daar weer de media en stond er een journalist voor je neus, dan moest je snel schakelen. Voor de Veiligheidsregio geldt dat de organisatie goed is. Iedere week spreek ik de andere 24 Veiligheidsregiovoorzitters en dat helpt ook omdat je daarmee even af kan stemmen hoe gaat het in jouw regio, waar ben jij mee bezig, waar loop je tegen aan. Ik app ook veel met collega’s als ik een bepaalt probleem heb, waarvan je denkt dat zou een andere regio ook kunnen hebben dan peil ik even hoe doen jullie dat. Er wordt goed gecommuniceerd en dat vind ik fijn aan dit land.’
‘Het is allemaal met vallen en opstaan, het is allemaal zoeken, maar er is een enorme drive om elkaar te ondersteunen en elkaar niet het leven nog zuurder te maken. Dat maakt voor mij dat het heel goed te doen is.’
Hoewel Buma met veel plezier 17 jaar lang heeft gewerkt in de landelijke politiek mist hij het niet. Als burgemeester sta je veel dichter bij de mensen. Het mooiste aan het burgermeesterschap van Leeuwarden vindt Buma dan ook de mensen: ‘De mensen die je ontmoet, de verhalen die je hoort en de bijdrage die je kan leveren, dat vind ik het allermooiste.’
Tekst: Hendrik Tamsma
Foto: Erik Krikke
