15 december 2022

Nieuw Stadsplan voor Stavoren: ‘in stedsplan meitsje is in helskarwei’

Het was voor Stavoren hoog tijd voor een nieuw stadsplan. Op de eerste bijeenkomst in MFC De Kaap kwamen tachtig Staversen af. Genoeg ideeën om Stavoren, of Staveren zoals inwoners zelf zeggen, mooier, interessanter en duurzamer te maken. Inmiddels zijn er drie avonden geweest en moeten de ideeën verder uitgewerkt worden. Carina van der Pal staat verstelt van zoveel enthousiasme: ‘it is wol Staveren’. Hoe hebben ze dat voor elkaar gekregen en wat zijn de vervolgstappen? We vroegen het aan Carina.

Op een mistige zaterdagmiddag zitten we aan de keukentafel van Carina. Ze praat vol passie over Staveren. Hoewel ze van oorsprong uit Bakhuizen komt, woont Carina alweer 28 jaar in Staveren. Samen met haar man bestiert ze een winkel in watersportkleding en werkt ze daarnaast in het ziekenhuis als verpleegkundige. En of dat nog niet druk genoeg is zit Carina op dit moment in de werkgroep Omgevingsfonds Fiks. ‘Ik haw jierren mei in soad plezier yn Stavers Belang sitten. It bleau toch kribeljen en doe kaam dit foarby.’

Het Fonds IselmarKust Sterk (Fiks) is een omgevingsfonds dat de komende 20 jaar elk jaar 700.000 euro beschikbaar stelt voor initiatieven en projecten die de Friese IJsselmeerkust sterker, mooier, fijner of duurzamer maken. Het is ontstaan na de bouw van het Windpark Fryslân om iets terug te doen voor de inwoners van de IJsselmeerkust. Een mooie kans voor Staveren om initiatieven te realiseren, maar dan moet je wel weten waar je het geld aan uit wilt geven. De Werkgroep Omgevingsfonds zag het licht en er kwamen ideeën voor een visie: It soe moai wêze as der in stedsfyzje is. Fizjy is ek wat dizich dus we tochten miskien kinne we it better in stedsplan neame, dat klinkt wat fuortfarrender.’

‘Moast der net tefolle fan ferwachtsje’

Staveren maakte al eerder een stadsvisie, maar die verliep in 2015. De stad moet het sindsdien zonder doen. Er kwamen steeds andere dingen tussendoor, maar nu hebben Stavers Belang en de werkgroep Omgevingsfonds de wind eronder. ‘In stedsplan meitsje is in helskarwei. Wy wisten net by wa’t we wêze moasten’, vertelt Carina enigszins beduusd, ‘Doe kaam immen mei it idee om Doarpswurk te freegjen. Sa kamen Eddy en Riejanne en binne we begûn mei it opstellen fan in enkête. Dêr krigen we bêst in hiel soad reaksjes op dus dêr wiene we al tige grutsk op.’

Het eerste succes voor de werkgroep was binnen. Er werd een avond georganiseerd voor het stadje, waarop de werkgroep de resultaten deelde. In de enquête hadden mensen aangegeven wat goed ging en wat beter kon in Staveren. De werkgroepleden hadden er zelf geen hoge verwachtingen van: ‘Wit wol dat it Staveren is. Moast der net tefolle fan ferwachtsje, de minsken binne wat ôfhâldend. Hienen we tsjin Riejanne sein. Mar dat hie net hoegd, it wie hiel leuk en der kamen in hiel soad minsken op ôf.’

Het viel allemaal reuze mee. Ruim tachtig mensen waren naar MFC De Kaap gekomen om te brainstormen. Het was voor de werkgroepleden wel even spannend hoe Riejanne’s methode uit zou pakken: ‘We hiene sels gjin idee hoe’t Riejanne it dwaan soe’. Het viel achteraf allemaal mee en de mensen gingen aan het eind van de avond positief naar huis. Verschillende groepjes zijn gevormd die aan de slag gaan met een onderwerp. ‘Riejanne makke de minsken entûsjast en frege wa’t har ynsette woe foar in ûnderwerp. Sa hawwe je in grutte ynput en draachflak, dat is it moaie fan dizze metoade.’

Brainstormen

De eerste avond vloog voorbij en was een groot succes. Er was te weinig tijd om de onderwerpen uit te diepen en daarom werd er een tweede avond belegd. De groepjes waren wat kleiner geworden en sommige groepjes kwamen helemaal niet meer. Maar een kleine veertig mensen durfde het aan om samen de plannen uit te werken. Mensen werd gevraagd om groots te dromen en dat deden ze dan ook: ‘Sa wie der ek in plan om in nij MFC mei dêryn de skoalle en sportakkommodaasje. Der wie in idee om de entree fan Staveren moaier te meitsjen en woenen minsken in museumhaven realisearje. Prachtige plannen allegear. It wie hiel leuk om de plannen mei-inoar te bepraten. De ien jout oan om hjir oan te tinken en wer in oar jout just oan wat net kin en om dan mei elkoar te sjen hoe’t it wól kin is hiel moai.’

Grote vellen papier kwamen op tafel waarop de groepjes de plannen uitschreven, maar ook wie ze daarvoor dachten nodig te hebben. De één had een landschapsarchitect nodig en de ander wilde weten hoe de gemeente erover dacht. Op de tweede avond waren daarom ook de dorpencoördinator uitgenodigd. ‘Sy witte wat der spilet en kinne it binnen de gemeente fierder bringe.’

Handen uit de mouwen

In de derde, en voor nu, laatste avond presenteerde elk groepje zijn of haar plan aan de rest en aan toehoorders van de gemeente Súdwest-Fryslân en het Wetterskip. ‘It wie moai dat ek sy der wienen. De gemeente kin dan fuortendaliks oanjaan oft in plan binnen it belied past of net. Sa wie de gemeente entûsjast oer it idee fan in museumhaven.’ De plannen moeten nu op papier uitgewerkt worden en moet er een vervolg aan gegeven worden. De werkgroep hoopt het stadsplan voor de zomer klaar te hebben.

Terugblikkend op de avonden is Carina tevreden. ‘Gewoanwei is it best wol lestich om minsken te entûsjast te krijen. Fyn mar ris minsken. Op dizze wize wurde minsken eigener fan in ûnderwerp, ek al fielden guon har in bytsje foar it blok set, it is in moaie manier. De rol fan Riejanne hat belangryk west. It is no oan ús om de plannen fierder te krijen en it stedsplan op papier te setten.’ De vervolgstappen zijn nu om het stadsplan te schrijven én te presenteren. Daarna begint het échte werk, de uitvoering van al die mooie plannen. Er is nog wel wat werk te verrichten, maar het eerste deel zit er op.

Tekst & foto’s: Hendrik Tamsma