28 juni 2022

Sybrand Frietema de Vries: naar Zweden!

Namens Doarpswurk mocht ik de ervaringen op het gebied van duurzaamheid en klimaat delen in het kader van een GIRA-project. Dit Europese project voorziet in het van elkaar leren op het gebied van de verduurzaming van het platteland en met name klimaatoplossingen. Het loopt al enkele jaren; met de andere deelnemers uit Griekenland, Duitsland, Frankrijk, Polen en Zweden wordt elke paar maanden een andere regio aangedaan. Nu was Zweden aan de beurt.

Omdat ik lang geleden besloten heb niet meer te vliegen, laadde ik mijn oude Zweedse auto vol met lifters en vertrok ik op een lange reis naar midden-Zweden. Te midden van de bossen werden wij gastvrij onthaald in een mooi complex met van die typische Falun-rode barakken.

Vergeleken met het Zweedse platteland is Fryslân een aangeharkt, maar iets te klein plantsoen, waar wij hijgerig geld verdienen. Zweden hebben de ruimte en gebruiken die met een andere mindset en tijdsbesef. Een bos plant je niet voor je zelf, niet voor je kinderen, ook niet voor je kleinkinderen, maar voor hun nageslacht, negentig jaar in de toekomst.

Ook de andere vraagstukken die op tafel kwamen, leverden bijzondere perspectieven op. Niet in alle landen zijn burgers in staat om – bijvoorbeeld zoals in Fryslân met een energiecoöperatie – bij te dragen aan de eigen energievoorziening. Anderzijds kunnen wij van de Zweden leren hoe men op een vriendelijke manier burgers veel bewuster laat zijn van recycling en afvalscheiding.

Eén beeld dat mij is bijgebleven is een Zweeds gezegde dat mij verteld werd. Als er een ondoordringbaar hoge muur rond Stockholm gebouwd zou worden, aan welke kant zullen als eerste de nagelkrassen te horen zijn? Aan de buitenkant, of aan de binnenkant?

Het besef dat het platteland voor de stad een zeer belangrijke waarde heeft in de transities waarvoor wij staan is glashelder en werd vanuit vele gezichtspunten met voorbeelden onderstreept. In september komen de deelnemers naar Fryslân. Dan kan Doarpswurk met een aantal initiatieven uit de Friese dorpen mooie voorbeelden laten zien, wat wij hier aan duurzaamheid zoal doen.

Sybrand Frietema de Vries
Energiewerkplaats Fryslân