7 juni 2021

Nieuw project KlimOp moet dorpshuis, school en museum verduurzamen

De provincie wil met het nieuwe Programma KlimOp de drempel om te verduurzamen verlagen voor eigenaren van onder meer dorpshuizen. De sleutel hierbij is advies op maat.

Eigenaren van klein maatschappelijk vastgoed – gebouwen zoals dorpshuizen, scholen en musea – die hun gebouw willen verduurzamen, kunnen advies krijgen van de provincie. Ze worden dan begeleid door duurzaamheidscoaches die inzichtelijk maken welke stappen ze op het gebied van duurzaamheid nog kunnen zetten, hoe ze dat kunnen financieren en welke partijen werk kunnen uitvoeren.
Het project is onderdeel van het landelijke Ontzorgingsprogramma maatschappelijk vastgoed, waarbij het rijk een budget van twee miljoen euro beschikbaar stelde voor elke provincie. Met dit geld moeten binnen Fryslân zo’n tweehonderd gebouwen vergroend worden.

Veel winst te behalen
,,Gebouwen zijn verantwoordelijk voor een groot gedeelte van de CO2-uitstoot”, zegt projectleider Gert-Jan Bouma. ,,Dit project richt zich op eigenaren van klein maatschappelijk vastgoed, die geen tijd, geld en middelen hebben voor het verduurzamen van hun vastgoed. Als ze meedoen aan KlimOp worden ze volledig ontzorgd. Er zijn binnen deze doelgroep veel monumentale panden, waarvan de energielasten hoog zijn. Daar is nog veel winst te behalen als het gaat om duurzaamheid.”
Ook gedeputeerde Sietske Poepjes benadrukt dat er nog veel moet gebeuren op het gebied van verduurzaming van de bebouwde omgeving. Ze verwacht dat er met dit project een grote slag geslagen kan worden. ,,Twee miljoen is veel geld, daar kan je veel advies voor inwinnen. Het mooie daarvan is dat het niet generiek is. Het is toegespitst op de specifieke pandeigenaar, in samenwerking met lokale ondernemers.”

Bij nul beginnen
De provincie werkt samen met verschillende koepelorganisaties zoals de Museumfederatie, de Monumentenwacht, Schooldakrevolutie en Doarpswurk. ,,Dat de koepelorganisaties meedenken in de duurzaamheidsadviezen is ontzettend belangrijk. Hier zit specifieke kennis gericht op de doelgroep”, zegt Poepjes.
De directeur van Doarpswurk, Theo Andreae, wilde graag meewerken. ,,Dit is de doelgroep waarmee wij ongeveer dagelijks mee bezig zijn. Bij hen leeft zeker de wens voor verdere verduurzaming. Dit kan natuurlijk ook leiden tot een verlaging van de exploitatielasten en dat is ook zeer welkom, zeker met corona.”
De meeste pandeigenaren hebben al stappen gezet, volgens Andreae, ,,maar er zijn ook nog steeds gedateerde ontmoetingscentra waar we bij nul moeten beginnen”. Goed advies is daarbij belangrijk. ,,Iedereen kan bedenken dat zonnepanelen helpen, maar om echt op een efficiënte en integrale wijze te kijken naar het hele gebouw, is expertise nodig. En dat kost geld. Die expertise kan nu beschikbaar worden gesteld en dat maakt de drempel voor deze eigenaren een stuk lager.”

Monument
De testfase is inmiddels begonnen. Hieraan doen het dorpshuis in Kimswerd mee, mfc Ons Huis in Sint Annaparochie, Museum Aldeboarn en Museum Joure. ,,We zijn pas net van start gegaan, dus het is nog even afwachten hoe het loopt, maar we zijn wel heel blij met dit initiatief”, zegt Iris Nutma, directeur van Museum Joure. ,,Ons museum bestaat uit tien gebouwen en zeven daarvan zijn monumenten. Je zou kunnen zeggen dat we al duurzaam bezig zijn, omdat er geen sprake is van nieuwbouw. Maar daardoor hebben we wel een hoog verbruik. De gebouwen moeten natuurlijk constant verlicht en op temperatuur gehouden worden. Daarom zijn we blij dat we nu een keer goed kunnen uitzoeken of er ook alternatieven zijn die voor ons geschikt zijn.”

Geen gram CO2-besparing
De provincie zal zelf pandeigenaren benaderen, maar zij kunnen zich ook aanmelden. ,,Het is wie het eerst komt, die het eerst maalt. Maar als het storm loopt, kijken we ook naar de intentie, ambities en mogelijkheden van de eigenaren. Een advies zorgt natuurlijk voor nog geen gram CO2-besparing, het gaat er uiteindelijk om wat je ermee doet”, aldus Poepjes.
Elke vastgoedeigenaar heeft baat bij het project, volgens Bouma. ,,De kennis en ervaring die we verzamelen gaan we ook na het project inzetten om vastgoedeigenaren, ook buiten de doelgroep, te helpen de verduurzamingsslag te maken.”
De provincie Fryslân richt de komende maanden een loket in, waar iedereen terecht kan met vragen, of zich kan aanmelden voor deelname.

Tekst: Anna Sofia From van het Friesch Dagblad
Foto: Provinsje Fryslân